قرعهای برای بیداری!
قرعهکشی جام جهانی ۲۰۲۶ برای فوتبال ایران بیش از هر چیز یادآور تجربههای تلخ و شیرین گذشته است. در دورههای ۳۲ تیمی، تیم ملی دو بار تا آستانه صعود پیش رفت و اگر تنها یک موقعیت حساس در روسیه یا قطر به گل تبدیل میشد، تاریخ فوتبال ما تغییر میکرد و ایران برای نخستین بار به مرحله دوم راه مییافت. این تجربه نشان داد که فاصله ما با موفقیت بسیار کم بوده اما همان لحظات پایانی و ضعف در استفاده از فرصتها، رؤیای صعود را بر باد داده است. با افزایش تعداد تیمها به ۴۸ تیم، بسیاری تصور کردند که صعود ایران به دور دوم قطعی خواهد بود و این خوشبینی کاذب ناشی از افزایش سهمیه آسیا بود، اما واقعیت این است که در کنار تیمهای متوسط، قدرتهای بزرگی مانند ترکیه و حتی ایتالیا از مسیر پلیآف میتوانند وارد شوند و سطح رقابت نه تنها آسانتر نشده بلکه پیچیدهتر و فشردهتر شده است.
مراسم قرعهکشی نشان داد که قرار گرفتن ایران در گروهی با تیم های بلژیک، مصر و نیوزلند در نگاه اول خوشایند بود اما بررسی دقیق نشان میدهد هیچ دیداری آسان نیست. بلژیک همچنان یکی از قدرتهای اروپا با بازیکنان سطح جهانی است، مصر با حضور محمد صلاح و ترکیب سرعت و تکنیک، رقیبی جدی و خطرناک محسوب میشود و نیوزلند هرچند از نظر فنی پایینتر است اما نظم دفاعی و انگیزه بالایی دارد. جالب آنکه همانطور که ما خوشحال شدیم از همگروهی با نیوزلند، در برنامه زنده تلویزیونی نیوزلند در مراسم قرعه کشی جام جهانی، کارشناسان نیوزلندی هم خوشحال بودند و دعا میکردند که با ایران همگروه شود و این یعنی ایران هنوز در نگاه برخی تیمها به عنوان حریفی قابل شکست دیده میشود؛ نکتهای که باید زنگ خطر باشد زیرا حتی تیمهای گلدان چهارم هم برای بازی با ایران برنامه دارند. در چنین شرایطی برد برابر نیوزلند حیاتیترین گام ایران خواهد بود زیرا اگر این بازی با پیروزی آغاز شود روحیه تیم بالا میرود و مسیر صعود هموارتر میشود اما شکست و یا از دست دادن امتیاز در این بازی فشار روانی سنگینی ایجاد خواهد کرد و کار را برای دیدارهای سختتر مقابل بلژیک و مصر دشوار خواهد کرد. هرگونه شکست با تفاضل گل بالا مانند بازی با انگلیس در جام جهانی گذشته میتواند سرنوشت ایران را نابود کند و باید استراتژی دفاعی و هجومی حسابشدهای مقابل مصر و بلژیک اتخاذ شود تا حتی در صورت شکست تیم ملی با کمترین آسیب وارد بازیهای بعدی شود.
نکته بسیار مهم دیگر جلوگیری از بازی بیپروا و احساسی است که شاید منجر به از دست دادن بازیکنان مان در مسابقه با نیوزیلند چه به صورت آسیب دیدگی و یا با دریافت کارت قرمز باشد که باید تیم را به لحاظ روانی خیلی آماده کرد.
راهکار روشن و آن هم برگزاری مسابقات تدارکاتی هدفمند و جدی است نه صرفاً پر کردن فیفا دی. بازی با تیمهایی مشابه بلژیک مانند اتریش، سوئیس یا صربستان، دیدار با تیمهایی مشابه مصر مانند عربستان یا الجزایر و مسابقه با تیمهایی مشابه نیوزلند مانند استرالیا یا قبرس میتواند تیم ملی را آماده تر کند. در کنار این موضوع، رایزنی دیپلماتیک وزارت امور خارجه برای فراهم کردن زمینه این دیدارها ضروری است و همکاری نزدیک فدراسیون فوتبال با دستگاه دیپلماسی کشور کلید موفقیت در این مسیر خواهد بود.
اما نکته مهم دیگر جایگاه داوری ایران است؛ حضور داوران ایرانی در جام جهانی اهمیت زیادی دارد و رسانهها باید به جای نقدهای غیر اصولی از داوران داخلی حمایت کنند تا زمینه حضور مقتدرانه آنان فراهم شود. این موضوع میتواند اعتبار فوتبال ایران را در جهان بالا ببرد که به اندازه صعود تیم ملی به جام جهانی هم مهم است. در نهایت قرعهکشی جام جهانی ۲۰۲۶ برای ایران نه یک خوشحالی ساده، بلکه یک هشدار جدی است. هیچ دیداری آسان نیست و تنها با برنامهریزی دقیق، بازیهای تدارکاتی حسابشده و مدیریت هوشمندانه میتوانیم از فرصت تاریخی صعود بهره ببریم. این جام جهانی شاید از نظر تعداد تیمها بزرگتر باشد اما برای ایران آسانتر نیست بلکه نیازمند هوشیاری، دیپلماسی ورزشی و آمادهسازی همهجانبه است. پس فدراسیون فوتبال با همراهی رسانهها و با یک برنامه ریزی هدفمند میتوانند کاری کنند که ایران در جام جهانی سه نماینده داشته باشد:
۱. تیم ملی فوتبال
۲. تیم داوری
۳. ناظر و نماینده ایرانی جهت برگزاری و مسئول برگزاری مسابقه به نمایندگی از فیفا.
برای تحقق این مهم، پس ((همه برای ایران)).
علی جوادی مدیر کل ورزش و جوانان استان تهران.